Tiết 22. Di truyền người

1. Nghiên cứu phả hệ
* Phương pháp nghiên cứu
- Theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên
những người thuộc cùng 1 dòng họ qua nhiều thế hệ (ít nhất là
3 thế hệ).
- Lập sơ đồ phả hệ.

Nam bình thường
Nam bình thường
Nữ bình thường
Nữ bình thường
Đồng sinh cùng trứng
Đồng sinh cùng trứng
Nam bị bệnh
Nam bị bệnh
Nữ bị bệnh
Nữ bị bệnh
Người mẹ dị hợp tử về gen
Kết hôn gần
Kết hôn gần
Kết hôn
Kết hôn
Đồng sinh khác trứng
Đồng sinh khác trứng
Một số ký hiệu thường dùng trong thiết lập phả hệ
I, II, III : các thế hệ
1, 2, 3 : thứ tự người trong thế hệ
Các con
Các con

Nam bình thường
Nam bình thường
Nữ bình thường
Nữ bình thường
Ví dụ 1: Sơ đồ phả hệ di truyền bệnh máu khó đông
Bệnh máu khó đông di
truyền theo qui luật
nào?
Bệnh máu khó đông do gen trội hay
gen lặn qui định? Gen nằm trên NST
thường hay NST giới tính?
Thảo luận nhóm
Dự đoán sự di truyền bệnh
máu khó đông ở thế hệ
sau?
Nam bị bệnh
Nam bị bệnh
Kết hôn
Kết hôn
Kí hiệu
Các con
Các con
Thế hệ
I
II
III
2
IV
1
1
1
1
2
2 3
3
4
4
4
6
5
2
3

Nam mắt đen
Nam mắt đen
Nữ mắt đen
Nữ mắt đen
Nam mắt nâu
Nam mắt nâu
Nữ mắt nâu
Nữ mắt nâu
Kết hôn
Kết hôn
Ví dụ 2: Sơ đồ phả hệ di truyền màu mắt
II
III
Th h
I
1 2
1 2 3
4
1
2
3
4
5
6
Màu mắt đen hay màu
mắt nâu là tính trạng
trội?
Sự di truyền màu mắt có liên
quan đến giới tính không?
Tại sao?
Thảo luận nhóm
Các con
Các con

- Xác định được:
+ Tính trạng nghiên cứu trội hay lặn.
+ Do 1 gen hay nhiều gen chi phối.
+ Có liên kết với giới tính không.
* Kết quả nghiên cứu phả hệ
1. Nghiên cứu phả hệ

Đặc điểm di
truyền
Tính trạng
Tớnh trng tri Da en, túc qun, mụi dy, mt nõu, lụng
mi di, mi cong
Tớnh trng ln Da trng, túc thng, mụi mng, mt en,
lụng mi ngn, mi thng
t bin tri Xng chi ngn, 6 ngún tay, ngún tay
ngn
t bin ln Bch tng, ic di truyn, cõm ic bm
sinh
DT liờn kt vi
gii tớnh
Mỏu khú ụng, mự mu, tt dớnh ngún tay 2
v 3, tt cú tỳm lụng tai
Di truyn a
gen
Nng khiu toỏn, õm nhc, hi ha
Một số tính trạng di truyền ở người

* ý nghĩa của nghiên cứu phả hệ
- Dự đoán được sự di truyền 1 số bệnh hoặc tật trong
dòng họ.
- Đả phá quan niệm duy tâm.
Tt dớnh ngún tayTt dớnh ngún chõn
1. Nghiên cứu phả hệ

Lập sơ đồ phả hệ
theo lời kể của 1 phụ
nữ: ông ngoại tôi bị
mù màu còn bà ngoại
tôi không bị bệnh này.
Bố mẹ tôi đều phân
biệt màu rõ, sinh được
3 chị em tôi: em trai bị
mù màu, chị cả và tôi
không bị bệnh này.
Chồng và con trai tôi
cũng phân biệt màu
rõ".
Bài tập vận dụng
II
III
Th h
I
1
1
2
2
2
3
1
4
IV
1
Nam bình thường
Nam bình thường
Nữ bình thường
Nữ bình thường
Nam bị bệnh
Nam bị bệnh
Kết hôn
Kết hôn
Kí hiệu
Các con
Các con

Là những đứa trẻ cùng ra đời từ 1 lần sinh của người
mẹ.
* Phân loại trẻ đồng sinh

Trẻ đồng sinh cùng trứng

Trẻ đồng sinh khác trứng
* Khái niệm về trẻ đồng sinh
2. Nghiên cứu trẻ đồng sinh
* Đặc điểm trẻ đồng sinh

Cơ chế hình thành trẻ đồng sinh cùng trứng

Cơ chế hình thành trẻ đồng sinh khác trứng

Xem chi tiết: Tiết 22. Di truyền người