http://ebooks.vdcmedia.com
HOÂNG NGỔC PHẤCH - KIÏÌU THU HOẨCH
Ngưỵng ngưỵng hai con ngưỵng
Chên trúâi nghïín cưí trưng.
6
Sû Thån nghe xong tay vêỵn chêo nhõp nhâng, miïång
tûúi tù’n nưëi vêìn ngêm tiïëp hai cêu cho thânh mưåt
bâi tûá
tuåt:
Bẩch mao phư lc thy
Hưìng trẩo bậi thanh ba.
(1)
Dõch:
Lưng trù’ng phúi nûúác biïëc,
Sống xanh qåy chêo hưìng.
Thêëy mưåt tay lấi àô mâ cng hay chûä nhû vêåy, L
Giấc
hïët sûác kinh ngẩc vâ cẫm phc.
(1) Bâi nây ngun gưëc úã bâi thú “Vơnh nga” ca Lẩc Tên vûúng
nhâ
thú àúâi Àûúâng lâm lc 10 tíi.
Nga, nga, nga!
Khc hẩng hûúáng thiïn ca
Bẩch mao ph lc thy,
Hưìng chûúãng bất thanh ba,
(Nghơa tûúng tûå nhû trïn)
ÚÃ àêy L Giấc cng nhû Àưỵ Thån àïìu chó lâ ngêm lẩi bâi
thú
ca Lẩc Tên vûúng, chûá khưng phẫi lâ tûå sấng tấc ra. Song
nhû
vêåy cng khưng hẩi gò àïën àưì ca ngûúâi kïí thoẩi:
“Mưåt tay lấi
àô mâ cng hổc rưång àïën thïë, à biïët nûúác Nam cố lù’m
ngûúâi
tâi” Xët xûá bâi thú xin xem Toân Àûúâng thi ca Trung Hoa
thû
cc xët bẫn. Thûúång Hẫi 1960 - quín 79. tr.864.
http://ebooks.vdcmedia.com
Giai thoẩi vùn hổc Viïåt Nam 7
Vïì sau, vua nhâ Tưëng côn sai L Giấc sang sûá Giao
Chêu mưåt lêìn nûäa. Lc vïì, L Giấc cố tùång sû
Thån mưåt
bâi thú lûu biïåt trong àố cố hai cêu:
Thiïn ngoẩi hûäu thiïn ûng viïỵn chiïëu,
Khï àâm ba tơnh kiïën thiïìm thu,
(Ngoâi trúâi côn cố trúâi nïn chiïëu,
Sống lùång khe àêìm rổi mẫnh thu)
(1)
Sû Thån àûa bâi thú cho Lï Àẩi Hânh. Vua triïåu sû
Khng Viïåt
(2)
vâo giẫi thđch hưå. Khng Viïåt nối:
“Àêy lâ
sûá Trung Hoa tỗ kđnh trổng bïå hẩ cng ngang vúái
hoâng
àïë ca ưng ta”. Vua hâi lông lù’m, liïìn sai sû Khng
Viïåt
lâm mưåt bâi ca tiïỵn L Giấc. Bâi ca lâm theo àiïåu
“Tưëng
vûúng lang qui” nhû sau:
Trûúâng quang phong hẫo cêím phâm trûúng,
Giao vổng thêìn tiïn phc àïë hûúng
Vẩn trng sún thy thiïåp thûúng lûúng
Cûãu thiïn qui lưå trûúâng,
Nhên tònh thẫm thiïët, àưët ly thûúng.
Phan luën sûá tònh lang,
(1) Xem toân vùn bâi thú úã phêìn Tiïíu lån.
(2) Sû Khng Viïåt tïn thêåt lâ Ngư Chên Lûu, qụ úã lâng Cất
Lúåi,
qån Thûúâng Lẩc (chûa rộ nay thåc núi nâo) sinh nùm 959,
mêët
nùm 1041. Vua Lï Àẩi Hânh ban hiïåu lâ Khng Viïåt àẩi sû,
phâm
sû.
cấc viïåc qn qëc
trổng sûå àïìu àem
bân lån vúái nhâ
http://ebooks.vdcmedia.com
HOÂNG NGỔC PHẤCH - KIÏÌU THU HOẨCH
Nguån tûúng thêm võ Nam cûúng,
Phên minh bấo ngậ hoâng.
Dõch:
Trúâi lẩnh giố tưët cấnh bìm
trûúng,
Ngi ngống ngûúâi tiïn lẩi àïë hûúng.
Mn trng non nûúác sống mïnh mang.
Chđn trúâi thùm thùèm dùåm trûúâng.
Nhòn chến biïåt ly tònh thẫm thûúng.
Vin xe sûá lông vêën vûúng,
Xin àem thêm vò Nam cûúng;
Phên minh bấo thấnh hoâng.
BÕ TRỐI VÊỴN LÂM THÚ
8
Theo truìn thuët, L Cưng ín
(1)
ngûúâi lâng Cưí
Phấp, ph Tûâ Sún, tónh Bù’c Ninh (nay thåc Hâ Bù’c)
lâ
mưåt nhên vêåt khấ k dõ.
Tûúng truìn ưng khưng cố cha; bâ mể lâ Phẩm Thõ
Nhên ài chúi cha Tiïu Sún, úã ph Tûâ Sún, Bù’c Ninh,
nùçm mưång thêëy ài lẩi vúái thêìn nhên rưìi vïì cố thai mâ
sinh
(1)
Lâm vua tûâ 1005 àïën 1009.
http://ebooks.vdcmedia.com
Giai thoẩi vùn hổc Viïåt Nam 9
ra ưng. Nhûng cố thuët lẩi nối Phẩm Thõ lâ mưåt bâ
gốa
chưìng àïën lâm thụ úã cha Cưí Phấp, ngûúâi tr trò cha
êëy
lâ sû L Khấnh Vùn “ài lẩi” vúái bâ, àïën khi bâ th
thai
thò àíi bâ ài núi khấc. Àïën ngây sinh àễ, bâ Phẩm Thõ
bổc con trong manh ấo c rưìi mang bỗ ngoâi cûãa tam quan
cha Cưí Phấp, L Khấnh Vùn nghe tiïëng trễ khốc bên ra
nhùåt àem vâo ni vâ àùåt tïn lâ L Cưng ín. Bêëy giúâ
cố
cêu ca dao cố chêm chổc nhể nhâng L Khấnh Vùn nhû
sau:
Con ai àem bỗ cha nây,
Nam mư di phêåt con thêìy, thêìy ni.
Cưng ín lâ mưåt ch bế khưi ngư, rù’n rỗi vâ rêët
thưng
minh, nïn àûúåc bưë ni u q vâ chùm sốc dẩy dưỵ. Lc
Cưng ín lïn sấu tíi hổc àậ tinh thưng mâ tđnh lẩi hay
tinh nghõch. Mưåt hưm, nhâ sû sai Cưng ín àem oẫn lïn
cha cng Hưå phấp, ch bế liïìn khoết oẫn ùn trûúác.
Àïën
àïm, Hưå phấp bấo mưång cho sû biïët. Sấng hưm sau, sû gổi
Cưng ín lïn mù’ng. Ch bế tûác lù’m, lïn cha àấnh cho
Hưå phấp ba cùèng tay, rưìi viïët vâo sau lûng pho tûúång
mêëy
chûä: “Àưì tam thiïn l” (àây ba ngân dùåm). Àïm hưm àố,
nhâ sû lẩi thêëy Hưå phấp àïën, mùåt óu xòu, ngỗ lúâi tûâ
biïåt:
“Hoâng àïë àậ àây tưi ài xa, xin cố lúâi châo ưng”. Sấng
hưm
sau, nhâ sû lïn xem pho tûúång Hưå phấp thêëy sau lûng quẫ
cố mêëy chûä “àưì tam thiïn l” thêåt. Nhâ sû bên sai tiïíu
lêëy
nûúác rûãa, nhûng khưng sao rûãa sẩch. Sau phẫi bẫo Cưng
http://ebooks.vdcmedia.com
HOÂNG NGỔC PHẤCH - KIÏÌU THU HOẨCH
10
ín vâo rûãa thò ch bế chó lêëy ngốn tay xoa xoa lâ
sẩch
ngay.
Khi ín àậ húi lúán, L Khấnh Vùn thêëy àïí úã cha
mònh khưng tiïån, bên gûãi sang cha Tiïu Sún nhúâ sû Vẩn
Hẩnh dẩy bẫo. Vẩn Hẩnh lâ em råt Khấnh Vùn mưåt nhâ
sû cố tâi vùn hổc vâ cố cẫ tâi kinh ln. ÚÃ àêy Cưng
ín
vêỵn khưng àưíi tđnh nïët xûa, vêỵn hổc đt chúi nhiïìu. Mưåt
hưm Cưng ín trưën hổc, bõ Vẩn Hẩnh trối lẩi cẫ àïm úã
tam quan. Canh khuya mỵi àưët khưng ng àûúåc, Cưng
ín tûác cẫnh ngêm bưën cêu thú rùçng:
Thiïn vi khêm chêím, àõa võ chiïn,
Nhêåt nguåt àưìng song àưëi ngậ miïn
Dẩ thêm bêët cẫm trâng thên tc,
Chó khng sún hâ xậ tù’c àiïn.
Dõch:
Trúâi lâm mân gưëi àêët lâm chiïn,
Nhêåt nguåt cng ta mưåt giêëc n.
Àïm khuya chùèng dấm dang chên dỵi
Chó súå sún hâ xậ tù’c nghiïng.
Vẩn Hẩnh nghe thú cho lâ Cưng ín cố khđ tûúång àïë
vûúng, rêët mûâng, tûâ àố ra cưng dẩy dưỵ vâ lo toan cho
Cưng
ín nïn nghiïåp lúán. Nhâ sû “tc trđ àa mûu” êëy àûa àûúåc
Cưng ín vâo lâm quan trong triïìu. Khưng bao lêu, nhúâ
tâi trđ ca mònh, L Cưng ín thùng lïn àïën chûác Tẫ thên
vïå àiïån tiïìn chó huy sûá lâ mưåt àõa võ cêån thêìn cûåc to
lc
http://ebooks.vdcmedia.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét